Gazete ve televizyonlardaki sağlık haberleri hemen herkesin ilgisini çekiyor. Ağırlıklı olarak hangi sebzenin meyvenin hangi hastalığa iyi geldiğine ve ne, ne kadar tüketilirse nasıl etki gösterdiğine ilişkin haberleri can kulağıyla dinler, pür dikkat okuruz. “Haydar Dümen” fenomenini, sorulan soruları ve yanıtlarını da “sağlık haberleri” kategorisine almalı mıyız bilmem!

Medyada yayınlanan sağlık haberlerinin bir sınıflamasını aktaracağız şimdi. Sınıflamayı yapan Op. Dr. Ceyhun İrgil… Öncelikle bu sınıflamanın nerede dillendirildiğine ilişkin bilgi verelim. Geçenlerde duyurusunu yapmıştık. Bursa Barosu’nun düzenlediği “Sağlık-Medya-Hukuk” konulu panel önceki gün gerçekleştirildi. Adalet Sarayı Salonu’nda gerçekleşen konferansı, Avukat Okan Dursun yönetti. İki konuşmacıdan biri AB Organ Bağışında Uyum İçin Teknik Yardım Projesi Kıdemli İletişim Uzmanı Esra Öz ve meme kanseri konusunda uzman Op. Dr. Ceyhun İrgil’di.

İrgil ki, gazetecilik yaparken tıp fakültesi bitiren, medya ile her daim içi içeyken medya mağduru olan bir kişi…

 

İŞTE SINIFLANDIRMA

 

Bakın nasıl bir sınıflandırma yapmış:

Abartı haber: En büyük, en hızlı, en fazla, en… en… en… gibi haberler… Örneği çok…

Yanlış haber: Medya açısından istemsiz / haberi veren açısından kasıtlı

Yandaş haber: Ticari, cemaati, dostane, hasmane, sekonder kazanımlı haberler (Bu bir haber değil ama, kategorinin ‘dostane’ alt başlığı altında değerlendirilebir!)

Yanıltılmış haber: Olduğundan farklı, olmadığı kadar, olmuş gibi, …mış gibi…

Yanıltıcı haber: Kasıtlı/kasıtsız, iki taraflı istemsiz/istemli

Satılmış haber: Doğrudan bedeli nakden ödenen (Advertorial adı ile tanıtıcı vb.)

Saptırılmış haber: Bir ilaca, yönteme, hastaneye, hekime, bir yöne odaklı

Sapıtmış haber: İçerik, başlık, fotoğraf, haber ve gerçeğin bir arada olamadığı durum

Sağlık cahili muhabir/editör haberi: Latince (hallux valgus, penisilin vb) adların ne olduğu bilinmeden yazılan haberler…

Hedef gösteren haber: “Gamsız hemşire”, “Tacizci doktor”, “Canavar doktor” gibi, kişiye özel davranışların bir mesleğe maledildiği haberler…

Sağlıkta şiddet haberleri

Kuyruk acısı haber ve yorumları: Direkt kuyruk acısı ve indirekt kuyruk acısı

Reklam verenlerin haberleri: Yandaş haberciliğe benzer ama nakit bedellidir

Reklam vermeyenlerin haberi: Reklam vermemenin de bir bedeli vardır.

Bartır/hizmet karşılığı takas haberleri

Reyting için “ne olursa olsun bir sağlık haberi olsun” masum haberleri: (kansere iyi geliyor / kanser yapıyor / vitamin deposu / uzun yaşama sırları / her türlü zerzevat haberleri)

 

İÇ ACITAN TESPİTLER!

 

İrgil’in medyaya yönelik tespitleri böyle de esas iç acıtan şunlar:

15 yıl eğitimden geçmiş bir hekim sorgulanıp, yargılanıp, infaz edilebiliyor. Beğenilmezse başka bir doktora gidilebiliyor. Ama bir savcı ya da hakime mümkün mü bunları yapmak? Özel savcı ya da özel hakime gitme şansımız var mı? Adalet, sağlıktan daha önemli bence…

Son yıllarda 6 bin uzman doktor kamu hastanelerinden istifa etti!

Ülkemizde her yıl 2.5 milyon ameliyat yapılıyor. Yüzde 99.9’u başarılı. Binde 1 ölüm durumunda hekimlere saldırılıyor. Görgüsüzlüğün, küstahlığın bu kadar iktidarda olduğu zamanları hiç yaşamadım!

Bilgisayar ve mobil iletişim nedeniyle sanaldan sanrıya geçiş bir hastalık olarak karşımızda. Ne yazık ki tıpta bu alanda uzmanımız yok.

Sistemin çarpıklığını gösteren en çarpıcı örnek: Devlet, mutluluk çubuğunu finanse ediyor, meme kanseri olan kadına silikon vermiyor!

 

—BEYİN CİMNASTİĞİ—

 

Bilir misiniz nedir “hallux valgus”

Bilmeden haber yazan bir angus

Görgüsüzlük küstahlık tavan yaptı

Ne günah işledik ki talihimiz makus

Benzer Konular: