Pek çok sektörün tetikleyicisi inşaattaki verilere bakın, Türkiye ekonomisinin ne durumda olduğunu görürsünüz…
Elektrik, asansör, cam, yer bilimi, çevre düzenlemesi, dış cephe kaplaması, ısıtma soğutma sistemleri, hafriyat, izolasyon, mermer veya taş ürünleri, plastik metal ve alüminyum doğramalar, ağaç işleri, hırdavat-nalburiye, kiremit tuğla gibi toprak ürünleri, ev tekstili ve tabii ki ana girdi sayılan çimento beton…
İnşaata bağlı olan bu sektörler aklımıza ilk gelenler… Düşünsenize inşaat sektörü nezle olunca, bu sektörler komaya giriyor.
Hele, ana gösterge olan çimento beton sektöründeki verilere bakınca, işin vahameti ortaya çıkıyor.
Geçenlerde bir davette karşılaştığımız Bursa Beton Genel Müdürü Mahmut Ağcabay’a bir dokunduk bin ah işittik doğrusu…
Laf olsun diye sorduğumuz “İşler nasıl?” sorusuna bakın ne yanıtlar verdi:
* * *
“İşler kötü, fiyatlar çok düşük…”
İnşaat sektörü ekonomi için genel gösterge ya…
Mahmut Ağcabay da, sektör içinde gösterge niteliğindeki sacayağından bahsediyor.
“Üç ana yapı tipi var” diyor “Konut, sınai yapılar ve altyapı…”
Gelişmekte olan ülkelerde üçünün de eşit oranda olması gerekirmiş… Yani yüzde 33,33…
Oysa Türkiye’de sınai yapılar ile altyapı imalatının sıfır denecek düzeyde olduğunu söylüyor Mahmut Ağcabay…
“Konut ise cılız” diyor ve ekliyor: “Konutta da müteahhitler ellerindeki yarım inşaatları paraya çevirme telaşındalar. Bursa’ya bakacak olursak, oteller dışında yeni inşaat yok.”
İki büyük konut yatırımcısının adını veriyor ama burada telaffuz etmek olanaksız… Biri tümüyle durmuş, diğeri de epey yavaşlamış…
* * *
Altyapı yatırımcısı devlet ne durumda peki?
Ağcabay’ın sözlerinden, devletin özel sektörden daha kötü durumda olduğu ortaya çıkıyor.
Bursa’da altyapı anlamında beton dökülen tek yatırımın BursaRay C Etabı olduğunu söylemesi oldukça dikkat çekici…
Hem devlete iş yapıp da alacağı olmayan müteahhit yokmuş…
Bu da çok ilginç…
Altyapı üreticisi belediyelerde durum hayli kötü… Yerelin yetkilerinin artırılması düşüncesiyle geçen dönem Ankara’dan musluklar açılmış, belediyeler ihya olmuştu açıkçası…
Geçen dönem pek çok belediye başkanının tavrı, “Arap-Yağ” korelasyonunu hatırlattı.
Ancak bugün itibariyle iktidardakiler dahil bütün belediye başkanları Züğürt Ağa!
* * *
Neyse konumuz inşaat sektörüydü…
Ülkemizde çimento üretim kapasitesi 80 milyon ton dolayında… İçerdeki tüketim 39 milyon ton… 15 milyon ton da ihracat var…
Yüksek kapasite üreticileri çok rahatsız ediyor. Bu kapasitenin hiçbir şekilde rasyonel iç talep büyümesi ve ihracat beklentisi ile açıklanamayacağını savunuyor sektörün sözcüleri…
Sözümüzü, inşaat sektöründe 2008’de yüzde 8, 2009’da da yüzde 20 dolayındaki küçülme oranı üzerine Mahmut Ağcabay’ın yorumuyla kapatalım:
Böyle bir ortamda yeni çimento fabrikası kurmaya çalışanlar aklını peynir ekmekle yemiş olmalı!
Öyle ya…
Bu yatırımcılar ya çok cesurlar ya da çok kolay kazanmışlar!
